سه شنبه 96/2/12 ساعت 10:0 عصر | نوشته ‌شده به دست رضا خانگلی | ( نظرات )

همه تفاوت‌های نمونه واقعی و ماک آپ «جنگنده قاهر»/ موتور، موشک و رادار بومی برای جنگنده جدید ایرانی +عکس

در مدل اولیه قاهر، یک موتور در نظر گرفته شده بود اما در مدل جدید دو موتور به کار گرفته شده و شکل ظاهری خروجی دو موتور جنگنده جدید نیز حکایت از آن دارد که می توان از موتور بومی «اوج» برای آن بهره برد.

به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، طراحی و ساخت جنگنده قاهر بدون هیچ شکی یکی از پر سر و صداترین برنامه های دفاعی جمهوری اسلامی ایران به حساب می آید که اولین بار از پیش نمونه آن در بهمن ماه سال 1391 رونمایی شد. از آن تاریخ تا به امروز بحث های بسیار زیادی چه در بین کارشناسان و چه علاقمندان به هوانوردی شکل گرفته و بسیاری نیز قاهر را صرفا یک ماکت و طرحی تبلیغاتی و محکوم به شکست قلمداد کردند؛ بویژه آنکه نوع طراحی و شکل ظاهری طرح اولیه قاهر نیز که در ابتدا رونمایی شد، با نمونه های مرسوم در دنیا تفاوت های فاحشی داشت.

آذر ماه سال 1393، منوچهر منطقی رییس وقت سازمان صنایع هوایی در گفتگو با مشرق درباره طرح قاهر این گونه گفت: "آنچه که قبلا رونمایی شده بود، طراحی مفهومی این جنگنده بود و در حال حاضر نیز این طرح ادامه داشته و در حال گذراندن تست های آزمایشی خود می باشد. "

صحبت های و پیش بینی های مجازی درباره قاهر ادامه داشت تا سال گذشته، سردار دهقان در جریان یک گفت و گوی تلویزیونی، اطلاعات جدیدتری را درباره برنامه قاهر مطرح کرد. وی گفته بود که " نمونه های کوچک این هواپیما پرواز کردند و نمونه یک یکم آن نیز نهایی شده و در حال نصب موتور بر روی آن هستیم. البته از نیروی هوافضای سپاه نیز آمدند و این هواپیما را دیدند و سفارش هایی روی آن گذاشتند و تصورم بر این است که این هواپیما امسال تاکسی می‌کند و اماده پرواز میشود. تولید انبوه آن بستگی به سفارش دارد و ما هم این هواپیما را در واقع یک پروژه تحقیقاتی می‌دانیم."

قاهر دو موتوره وارد می شود

این روند ادامه داشت تا اینکه در روز شنبه و در جریان بازدید ریاست جمهوری از جدیترین دستاوردهای دفاعی کشور، نمونه اصلی جنگنده قاهر به حرکت در آمد؛ دستاورد و نکته اول و به نوعی مهم ترین مسئله در خصوص این حرکت، خاموش کردن صدای تمسخر و انتقاد افرادی بود که قاهر را صرفا یک ماکت و پروژه شکست خورده معرفی می کردند.

مدل جدید قاهر 313

مسئله بعدی، اضافه شدن یک موتور بر خلاف نمونه اولیه به نمایش در آمده بود. در مدل اولیه قاهر که در سال 1391 به نمایش در آمد، جایگاهی برای یک موتور در نظر گرفته شده بود و این در حالی است که در مدل جدید دو موتور به کار رفته است. شکل ظاهری خروجی دو موتور به کار رفته در این هواپیما شبیه به سری J-85 آمریکایی است که در جنگنده های اف 5 به کار رفته است. جمهوری اسلامی ایران پیش از این در طرحی موتور توربوجت اوج را طراحی و ساخته است که احتمالا بر اساس جی 85 توسعه پیدا کرده است. در مشخصات موتور اوج گفته شده است که می توان از این موتور در جنگنده هایی تا وزن نهایی 10 تن استفاده کرد.

جایگاه موتور در مدل اولیه قاهر

دو موتور در مدل جدید قاهر

درباره وزن قاهر 313 عدد مشخصی اعلام نشده است اما می توان وزن این جنگنده ایرانی در حدود بین 15 الی 20 تن تخمین زد. پس به راحتی دو دستگاه موتور اوج یا جی 85 که یکی در داخل تولید می شود و دیگری نیز که تعداد زیادی از آن در کشور موجود است می توانند توان مورد نیاز برای پرواز و عملیات های "قاهر" را تامین کنند. البته نکته مهم دیگر آن است که با استفاده از دو موتور، توان بیشتری برای مانور هواپیما ایجاد شده و از طرف دیگر در صورت از دست رفتن یک موتور به هر دلیل می توان جنگنده را حفظ کرده و از سقوط آن جلوگیری کرد.

بر اساس آنچه به طور رسمی اعلام شد، در حال حاضر جنگنده قاهر 313 مرحله تست تاکسی اولیه خود را انجام می دهد که شامل حرکت در باند پروازی با سرعت شاید بین 30 الی 50 کیلومتر در ساعت باشد. طبیعتا در مراحل بعدی، تست های تاکسی سریعتر برای رسیدن به مرحله پروازی و در نهایت پرواز جنگنده انجام خواهد شد، لذا مرحله ای که برای قاهر انجام شد در حقیقت اولین مرحله برای آماده سازی شرایط پروازی یک هواپیما به شمار می آید.

مدل اولیه قاهر 313

به طور کلی در این رونمایی جدید، شاهد افزایش اندازه جنگنده قاهر نسبت به نمونه اولیه و همچنین استفاده از یک کانوپی دو تکه برای خلبان این جنگنده هستیم. در بخش ارابه فرود جلویی هم در مدل اولیه شاهد وجود یک چرخ و در این مدل شاهد استفاده از دو چرخ هستیم.

ماموریت جنگنده ایرانی چیست ؟

تا به امروز به صورت خاص به ماموریت قاهر 313 اشاره نشده و البته هنوز وضعیت نوع تسلیحات قابل حمل توسط این جنگنده نیز مشخص نیست و در عین حال بحث رادار نیز در هاله ای از ابهام قرار دارد اما برخی از صحبت های یکی از مسئولین طراحی هواپیما با رسانه ملی، شکل ظاهری پرنده و سامانه اپتیکی نصب شده در زیر دماغه می توان حدس هایی درباره ماموریت احتمالی و بخشی از تسلیحات قابل حمل توسط قاهر زد. از سوی دیگر با توجه به اینکه انواع موشک های هوا به دریا، هوا به زمین و هوا به هوا (مانند فکور) در داخل کشورمان ساخته می شود، هر نوع نیاز تسلیحاتی این جنگنده نیز توسط صنایع دفاعی کشورمان تولید خواهد شد.

همچنین با توجه به پیشرفت متخصصان دفاعی ایرانی در زمینه به روزرسانی رادارهای جنگنده هایی چو اف 14، تا زمان عملیاتی شدن این جنگنده، قطعا تولیدات راداری کشورمان نیز پاسخگوی نیازهای مربوطه خواهد بود.

سامانه اپتیک نصب شده در زیر قاهر 313

در صحبت های مسئولین به توان پرواز ارتفاع پایین این هواپیما تاکید بسیار زیادی شده است. همه هواپیماها با پرواز در ارتفاع نزدیک به زمین از اثر سطح بهره مند می شوند اما شکل شکسته بال در قاهر313 به استفاده بهینه از اثر سطح برای پروازهای طولانی تر در ارتفاع پائین و نشست و برخاست از باندهای کوتاه کمک می کند. از طرف دیگر شاهد نصب یک سامانه نظارت و هدف گیری اپتیک زیر دماغه این هواپیما هستیم. می توان این گونه تصور کرد که هواپیمای مورد نظر یک پلتفرم ایده آل برای ماموریت های پشتیبانی نزدیک هوایی به حساب می آید.

در حقیقت نیازی به رادار در این کلاس از هواپیماها وجود ندارد. سامانه نظارت و هدف گیری، وظیفه کشف و هدف گیری را انجان داده و از این طریق می توان انوع بمب ها و موشک های هدایت لیزری و هدایت اپتیکی را بر روی قاهر 313 نصب کرد.

پنهانکاری : نیاز نبردهای قرن بیست و یکم

اما سوالی که شاید الان برای بسیاری پیش آمده این نکته است که اگر قاهر یک هواپیمای پشتیبانی نزدیک و پرواز در ارتفاع پایین نیست، پس چه نیازی به طراحی پنهانکار دارد؟ در قرن بیست و یکم و در فضای جدیدی از نبرد، سلاح های جدید، رادارهای جدید و تهدیدات جدید که امکان کشف هواپیماها را بیش از پیش سهولت بخشیده است این ضرورت را متذکر می شود که کاهش سطح مقطع راداری یکی از اقدامات مهمی هست که به منظور افزایش بقاء پذیری در میدان نبرد برای هواپیماهای رزمی، بایستی انجام شود.

آنچه که در نهایت باید گفت این است که قاهر اف 313 ایرانی در ابتدای راهی طولانی قرار دارد اما نشان داده شد که قاهر صرفا یک ماکت نبوده است و این طرح با وجود همه دشواری ها، تحریم ها و مشکلات موجود در مسیر، آرام آرام در مسیر توسعه قرار گرفته است. رسیدن از رونمایی مدل اولیه تا مرحله تاکسی طی 4 سال نیز زمانی منطقی و با توجه به زیرساخت های صنعتی و فنی موجود در کشورمان، قابل قبول است که قطعا با حمایت های مسئولان بخش های مختلف حاکمیتی و اجرایی، امکان تندتر کردن روند موجود وجود خواهد داشت، همچنانکه سردار دهقان وزیر دفاع کشورمان نیز در حاشیه رونمایی از این جنگنده تاکید کرد که "توسعه هواپیماهای رزمی در ایران حدود 5 تا 10 سال زمان خواهد برد"

برچسب‌ها: هواپیمای جنگنده دستاورد جدید

اولین تک تیرانداز سنگین ایرانی

یکشنبه 96/2/10 ساعت 10:0 عصر | نوشته ‌شده به دست رضا خانگلی | ( نظرات )

مشرق گزارش می‌دهد؛

«حیدر»؛ اولین تک‌تیرانداز سنگین و نیمه اتوماتیک ایرانی/ مقابله با زره‌پوش‌های انتحاری داعش آسان‌تر شد +عکس

در نبردهای جدید منطقه خصوصا در جریان مقابله با گروه‌های تکفیری در عراق و سوریه، شاهد استفاده گسترده این تروریست‌ها، از خودروهای انتحاری هستیم که در بسیاری از موارد نیز خودروهای مذکور زره‌پوش هستند.

به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، ساخت سلاح تک تیرانداز کالیبر سنگین در ایران چند سالی است که در مدل ها و طراحی های متنوع دنبال شده و با توجه به ساختار پیش بینی شده در سیر طراحی تا تولید این سلاح ها، محصولات گوناگونی از این خانواده تا به امروز تحویل نیروهای مسلح کشورمان شده است؛ صیاد، باهر، شاهر و تک تاب از جمله سلاح های تک تیرانداز جدید ایرانی هستند که در چند سال اخیر طراحی و ساخته شده اند.

آنچه در این موضوع، قابل توجه و تقدیر است آنکه در کشور ما تا حدود یک دهه قبل دانش طراحی و تولید انبوه این گونه سلاح های تک تیرانداز وجود نداشت و بر اساس آنچه که رسانه های غربی و برخی کارشناسان اشاره می کنند، در ابتدا کشورمان تعدادی از سلاح های تک تیرانداز کالیبر سنگین HS.50 را تهیه و وارد خدمت کرد.

اسلحه تک تیرانداز HS-50

البته در سالهای بعد، نمونه ای شبیه به این سلاح اروپایی، امروزه توسط صنایع دفاعی ایران به اسم صیاد تولید شده و در اختیار یگان های نیروهای مسلح قرار گرفته است. این اسلحه از گلوله های کالیبر 12.7 میلی متری استفاده می کند.

شاهر و تک تاب؛ دو تجربه ایرانی در کالیبر سنگین ها

اما ورود HS.50 به ایران و اقداماتی که به طور خلاصه می توان آنرا مهندسی معکوس نامید، تجربیات زیادی را در اختیار مهندسین ایرانی گذاشت و به نظر می رسد باعث شد تا دو سلاح سنگین "شاهر" ساخت جهاد خودکفایی نزاجا و "تک تاب" ساخت وزارت دفاع با سرعت بیشتری طراحی و ساخته شود. اسلحه تک تیرانداز شاهر یک تفنگ تک تیرانداز 14.5 میلی متری است که برای نابودی نفرات و تجهیزات دشمن در فواصل دور طراحی و ساخته شده است.

اسلحه تک تیر انداز شاهر

اسلحه ایرانی تک تاب

مشخصات این سلاح عبارت از: وزن 22 کیلوگرم، طول 185 سانتی متر، 3 هزار متر برد موثر و 4 هزار متر برد مفید است. اما صنایع دفاعی ایران به 14.5 قناعت نکرده و با طرح "تک تاب" رسما یک توپ تک تیرانداز را به نیروهای پیاده خود تحویل داد. سلاح تک تیرانداز " تک تاب " یک سلاح 20 میلی متری است که می تواند بر علیه اهداف بسیاری از جمله خودروهای زرهی، بالگردها، سنگرهای تقویت شده و البته نفرات دشمن در بردهای فراتر از 2000 متر مورد استفاده قرار بگیرد.

باهر؛ سنگین ترین سلاح تک تیرانداز عملیاتی جهان برای سربازان ایرانی

اما جهاد خودکفایی نزاجا در ابتدای سال 1394 از جدیدترین محصول دفاعی خود یعنی سلاح تک تیرانداز باهر با کالیبر 23 میلی متر رونمایی کرد. این سلاح در رزمایش اخیر نزاجا با نام "محرم" نیز تست عملیاتی شد. قبل از پرداختن به باهر ایرانی بهتر است تا نگاهی به کالیبر 23 میلی متر داشته باشیم .

سلاح تک تیرانداز باهر

گلوله های کالیبر 23 میلی متر در دنیا به عنوان گلوله سلاح های ضد هوایی و توپ های نصب شده بر روی جنگنده ها به شمار می آیند. معروف ترین گونه این سلاح ها توپ های ضد هوایی ZSU-23 هستند که در کشور ما هم وجود داشته و در سالهای جنگ هم چندین فروند هواپیما و بالگرد متجاوز عراقی را سرنگون کردند. گلوله های این کالیبر را می توان در گونه هایی مثل شدید الانفجار و ضد زره استفاده کرد.

حیدر؛ اولین نیمه اتوماتیک سنگین ایرانی

سلاح هایی که تا به این جا به آنها اشاره شده همگی به صورت تک تیر عمل می کردند و تیرانداز بعد از هر شلیک باید یک بار گلنگدن را کشیده و دوباره سلاح را مسلح کند؛ امری که مسلما وقت گیر است. طبیعتا بعد از هر بار مسلح کردن نیز، باید یک بار دوباره برای هدف گیری زمان صرف شود که در مجموع باعث کاهش سرعت واکنش به تهدیدات توسط تیرانداز می شود.

اما سلاح تک تیرانداز حیدر که به تازگی توسط نزاجا از آن رونمایی شده یک گونه نیمه اتوماتیک است که بعد از هر شلیک، عمل خارج شدن پوکه و مسلح شدن دوباره سلاح به صورت خودکار انجام می شود. در بین سلاح های کالیبر سنگین ایرانی حیدر اولین سلاح با این قابلیت به شمار می آید. اما مزایای شلیک نیمه اتوماتیک خصوصا با یک سلاح کالیبر سنگین چیست ؟

در ابتدا بهتر است نگاهی به مشخصات اعلام شده این سلاح جدید ایرانی داشته باشیم. "حیدر" یک سلاح تک تیرانداز است که از گلوله های کالیبر 12.7 میلی متری استفاده کرده و با یک خشاب که به نظر می رسد ظرفیت 5 تیر را دارد، مسلح می شود. برد مفید این سلاح 1600 متر، برد مؤثر 2000 متر و حداکثر برد آن 3000 متر بوده و از مهمات مخصوص رسام و دودزا استفاده می‌کند.

اسلحه تک تیرانداز حیدر

وزن این سلاح تک‌تیرانداز، بدون خشاب و متعلقات 11.5 کیلوگرم و وزن آن با کلیه متعلقات 17.5 کیلوگرم است. طول لوله سلاح 81.28 سانتی‌متر، طول بدنه آن 33.6 سانتی‌متر و طول سلاح بدون متعلقات 114 سانتی‌متر است که این میزان با تمام متعلقات به 134.86 سانتی‌متر می‌رسد. عمر لوله این سلاح حدود 5 هزار گلوله و سرعت ابتدایی آن 1734 متر در ثانیه است.

راه حل جدید برای مقابله با خودروهای انتحاری داعش

اصولا سلاح های کالیبر 12.7 میلی متر در دنیا به عنوان سلاح های ضد مواد شناخته می شوند و کارایی اصلی آنها مقابله با اجسام سخت مثل خودروها، زره پوش های سبک و سنگرهای بتونی است. اما تجربیات نبردهای بیش از یک دهه اخیر، یک کارایی بسیار ویژه را برای این دست از سلاح ها عیان کرده است و آن هم، مقابله با خودروهای انتحاری است. در نبردهای جدید منطقه خصوصا در جریان مقابله با گروه های تروریستی در عراق و سوریه، شاهد استفاده گسترده این اشرار و تروریست ها، از خودروهای انتحاری هستیم که البته در بسیاری از موارد نیز خودروهای مذکور زره پوش هستند.

اسلحه تک تیرانداز حیدر

طبیعی است که مورد اصابت قرار دادن و متوقف کردن یک خودرو با سلاح های انفرادی مجهز به کالیبر 7.62 یا 5.56 نیازمند هدف گیری بسیار دقیق برای از بین بردن راننده به صورت سریع یا انهدام موتور خودرو است که در مورد دوم در بسیاری از موارد حتی با چندین گلوله کالیبر متوسط و سبک هم این کار امکان ندارد.

اما گلوله 12.7 میلی متری با توجه به سرعت دهانه بالا و انرژی قابل توجه، در زمان برخورد به هدف به راحتی امکان نفوذ در بدنه این خودروها و حتی زره پوش ها را نیز دارد. البته باید توجه داشت که در این جا مسئله دیگری هم رخ می دهد.

نمونه ای از خودروهای انتحاری زره پوش شده داعش

در سلاح های تک تیر مثل سری صیاد، رزمنده ایرانی بعد از هر شلیک زمانی را باید برای مسلح کردن و هدف گیری مجدد صرف کند در حالی که در سلاح های نیمه اتوماتیک مثل "حیدر" می توان به سرعت، تعداد بیشتری از گلوله های مورد نظر را به سمت هدف روانه کرد و این یعنی شانس بیشتر برای اصابت به هدف و توقف آن.

در مقابله با نیروهای پیاده دشمن که در پشت دیوارهای مستحکم سنگر گرفته اند، زره پوش های سبک، بالگردها و طیف بسیار گسترده ای از اهداف دیگر در نبرد زمینی نیز سلاح "حیدر" می تواند کارگشا باشد که همین طیف وسیع کاربرد، نشان می دهد متخصصان ارتش با درک مناسب از نیازها و ضرورت های تجهیز یگان‌ها و سرپنجه های این نیرو، چنین سلاحی را طراحی و ساخته اند.

در عین حال، علاوه بر نیروهای ارتش جمهوری اسلامی ایران، می توان امید داشت و گمانه زنی کرد که چنین سلاح قدرتمند و مدرنی، در اختیار نیروهای محور مقاومت و ارتش‌های دوست نیز قرار گرفته و با آن، هر چه بهتر و البته سریعتر با تهدیدات گروه های تروریستی خصوصا در بحث مهمی چون خودروهای انتحاری مقابله کرد.

برچسب‌ها: تک تیرانداز دستاورد جدید

بازهم تعطیلی...

جمعه 96/2/8 ساعت 10:8 عصر | نوشته ‌شده به دست رضا خانگلی | ( نظرات )

شورای نیمه تعطیل فضایی تعطیل شد/ اختلاف 4 ساله دو نهاد بر سر مرجع ملی فضایی

طبق زمان بندی برنامه 10 ساله فضایی کشور، در سال 96 باید پروژه اعزام انسان به فضا و پروژه بلوک انتقال مداری GEO و پرتاب ماهواره مخابراتی تکمیل می شد.

به گزارش مشرق، با روی کار آمدن دولت یازدهم ساختار فعالیت‌های فضایی در ایران دچار تغییراتی شد که در ادامه مسیر این فعالیت‌ها در کشور تعیین کننده بود. از جمله این تغییرات تغییر ساختار و جایگاه شورای عالی فضایی به عنوان مرجع تصمیم‌ساز فعالیت‌ های فضایی در ایران بوده است.

در ابتدای دولت یازدهم، حسن روحانی نماینده‌ای را برای تعیین تکلیف ساختار و جایگاه جدید سازمان فضایی و پژوهشگاه فضایی طی 2 ماه مامور کرد که پیشنهاد خروجی این بررسی ها به شکل گیری ساختار جدید سازمان فضایی در ایران منتج شد.

*تغییر ساختار در آغاز دولت و بهم‌ریختگی حوزه فضا

پس از بررسی های دولت یازدهم، با مصوبه شورای عالی اداری در دی ماه 1393، مجموعه سازمان فضایی و پژوهشگاه فضایی به وزارت ارتباطات ملحق شد، پژوهشکده فضانوردی از پژوهشگاه فضایی منتزع شده و به عنوان پژوهشگاه هوا و فضا به وزارت علوم منتقل شد. مرکزی نیز به نام مرکز ملی فضایی و با حکم ریاست جمهوری در معاونت علمی ریاست جمهوری تشکیل شده و دبیرخانه شورای عالی فضایی برای سیاستگذاری امور فضا به سازمان فضایی واگذار شد.

شورای عالی فضایی، عالی ترین مرجع رسیدگی به مسائل فضایی ایران زیر نظر رئیس جمهوری است که اساسنامه آن در بهمن ماه سال 83 از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی تصویب شده است.

در مدتی که این تغییرات تصویب و اجرا شود - که بیش از 18 ماه به طول انجامید -بلاتکلیفی و سردر گمی در کل مجموعه فضایی کشور مشهود بود.

هم‌اکنون پژوهشگاه هوا و فضا در وزارت علوم برنامه چندان متمرکز و مشخصی برای فعالیت نداشته و عدم اختصاص بودجه مناسب و عدم واگذاری پروژه بزرگ و سیستمی باعث شده که فعالیت‌های این پژوهشکده به شدت کاهش یابد. پروژه اعزام انسان به فضا نیز با صفر شدن بودجه آن تعطیل شده است.

در وزارت ارتباطات نیز، بودجه قطع شده پژوهشگاه فضایی تاحدودی برقرار شده است، اما در پی تحولات اخیر و ادامه‌دار شدن وقفه در فعالیت ها، نیروهای متخصص و نخبه پراکنده شده‌اند و تعدادی مهاجرت کرده و بعضا جذب سازمان های فضایی کشورهای دیگر شده اند.

علاوه بر این سازمان فضایی به عنوان بازوی اجرایی حاکمیتی در کنار مرکز ملی فضایی به عنوان متولی برگزاری شورای عالی فضایی دچار دوگانگی شدیدی شده و اختلافات بین این دو تشکیلات فزونی یافته است به گونه ای که جلسه شورای عالی فضایی در دولت یازدهم حتی یکبار هم تشکیل نشده و در این 3 سال مصوبات شورای عالی فضایی بلاتکلیف بوده است.

بهم ریختگی تشکیلات فضایی و سردرگمی ها و اصطکاک های درون سازمانی ایجاد شده یکی از نتایج برگزار نشدن جلسات شورای عالی فضایی است که اثرات آن در توقف برنامه فضایی ایران و از هم گسستگی سیاست های فضایی در کشور قابل مشاهده است.

*تعطیلی شورای نیمه تعطیل فضایی

بها ندادن به شورای عالی فضایی در حالی است که قانون مسئولیت‌های مهمی را برای این شورا دیده است.

از جمله مهم ترین وظایف و اختیارات این شورا، سیاست‌گذاری برای استفاده از فناوری های فضایی در بخش های امنیتی و استفاده صلح‌ آمیز از فضای‌ ماورای جو در چارچوب سیاست های کلی نظام با رعایت قوانین و مقررات کشور است.

دیگر وظایف این شورا عبارتند از: سیاست‌گذاری ساخت‌، پرتاب و استفاده از ماهواره‌های ملی تحقیقاتی در چارچوب سیاست های کلی نظام‌ با رعایت قوانین و مقررات کشور؛ ایجاد هماهنگی لازم میان تمامی دستگاه‌ های ذی‌ربط‌؛ ارایه پیشنهاد و تدوین برنامه‌ های بلندمدت و میان‌مدت مربوط به امور فضایی به دستگاه ها و سازمان های ‌دولتی و غیردولتی برای طی مراحل قانونی‌؛ تصویب برنامه‌های بلندمدت و میان‌مدت در بخش فضایی کشور.

طبق ماده 11 نیز دبیر شورا موظف است گزارش فعالیت ها و اقدامات انجام شده درمورد تصمیمات شورا را هر شش‌ماه یک بار تهیه کند و به اطلاع اعضا برساند. دبیر شورا در چارچوب جدید رئیس سازمان فضایی ایران است.

در ماده 7 اساسنامه شورای عالی فضایی نیز بر تشکیل جلسات این شورا حداقل دوبار در سال تاکید شده است اما از سوی دیگر مسئولان معتقدند شاید این تعداد جلسات سالانه توجیه و ضرورت نداشته باشد.

در دولت یازدهم با تغییر دوباره ساختار فضایی کشور که منجر به بازگشت این سازمان از ریاست جمهوری به وزارت ارتباطات شد، احتمال احیای شورای عالی فضایی تقویت شد که با تفویض اختیار اداره شورا از سوی رئیس جمهوری به معاون وی احتمال توجه به جایگاه و اهمیت جلسات شورا در این دولت بار دیگر کمرنگ شد.

حسن روحانی در اواخر آذرماه سال 94 مسئولیت اداره جلسات شورای عالی فضایی را به معاون علمی خود تفویض کرد. این در حالی است که طبق ماده 8 اساسنامه شورای عالی فضایی کشور، جلسات شورا با حضور اکثریت اعضا و حضور رئیس جمهور و در غیاب وی معاون اول رئیس جمهور، رسمیت می یابد؛ اما روحانی با استناد به اصل 124 قانون اساسی مسئولیت اداره جلسات شورا را به سورنا ستاری سپرده است. تفویض اختیاری که شاید یکی از دلایل اختلاف بر سر برگزاری جلسات شورای عالی بین سازمان فضایی ایران و مرکز ملی فضایی باشد. دولتمردان در مرکز ملی فضایی معتقدند قانون این مرکز را مرجع ملی فضایی در ایران اعلام کرده اما در مقابل سازمان فضایی نیز همین نظر را دارند.

در مجموع شورای عالی فضایی از زمان تاسیس در سال 83 تاکنون وضعیتی نیمه فعال دارد و در حالیکه طبق اساسنامه باید سالانه حداقل 2 جلسه این شورا تشکیل می‌شد اما از 20 جلسه ممکن تاکنون فقط سه بار جلسات آن شده است.

*اولویتی برای برگزاری شورای عالی فضایی نیست/ وعده‌های چند باره جلسات محقق نمی شود

مدت‌ ها است مسئولان برای برگزاری جلسه شورای عالی فضایی تاریخ تعیین می‌کنند اما هیچ یک از این تاریخ‌ها به تشکیل جلسه منجر نشده است.

از مهرماه سال 94 با ایجاد دبیرخانه شورای عالی فضایی در سازمان فضایی ایران، این دبیرخانه به دنبال برگزاری نخستین جلسه شورای عالی فضایی در دولت یازدهم بوده که تاکنون این مهم محقق نشده است.

محسن بهرامی رئیس سازمان فضایی ایران در تیرماه 95 با اعلام تصویب دستور جلسه نخستین جلسه شورای عالی فضایی در دولت یازدهم، گفته بود: اولویت برنامه های مرتبط با حوزه فضایی به تصویب برنامه 5 ساله و 10 ساله فضایی کشور اختصاص دارد.

وی گفته بود: درخواست برگزاری جلسه شورای عالی فضایی با حضور رئیس جمهور در نوبت است و پس از تعیین وقت از سوی دفتر رئیس جمهور زمان آن مشخص خواهد شد.

بهرامی پیش بینی کرده بود که با توجه به شرایط فعلی، جلسه شورای عالی فضایی حتما تا 2 ماه دیگر تشکیل شود. اما صحبت های بهرامی تحقق پیدا نکرد.

همچنین منوچهر منطقی رییس مرکز ملی فضایی در آذرماه 95 تشکیل جلسه شورای عالی فضایی تا پایان سال جاری را وعده داده است.

وی گفته: شورای عالی فضایی تا پایان سال جاری برای اصلاح راهبردهای 10 ساله اول فضایی یا صحه گذاری بر راهبردهای 10 ساله دوم تشکیل خواهد شد. کار این شورا ترسیم راهبردها و مشخص کردن بودجه های مربوط به پروژه های حوزه فضا است. به این معنی که تصمیم گیری در زمینه سیاست های کلان فضایی کشور در این شورا گرفته می شود و ریزبرنامه ها در دیگر مراکز و دستگاه های اجرایی کشور انجام می شود.

برگزاری جلسه طبق وعده منطقی هم میسر نشد تا سرانجام تشکیل جلسه شورای عالی فضایی به سال آینده موکول شود.

در آخرین اظهار نظر محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در روزهای پایانی سال 95 در پاسخ به سوال خبرنگار فارس درباره اینکه پیش از این تشکیل یک جلسه شورای عالی فضایی تا پیش از پایان سال وعده داده شده بود، آیا امکان برگزاری این جلسه هنوز وجود دارد؟ گفت: شورای عالی فضایی حدود 6 یا 7 سال پیش برنامه 10 ساله نقشه راه فضایی کشور را تدوین کرده بود. اکنون دبیرخانه بسیار فعال است و تا اسفند ماه برنامه فضایی 10 ساله دوم هم آماده شد که دو هفته پیش در جلسه‌ای آن را بررسی کردیم. اما به دلیل مشغله‌های آقای رئیس جمهور و آقای جهانگیری امیدواریم این جلسه اوایل سال جدید برگزار شود.

*چرا تشکیل جلسه شورای عالی فضایی ضروری است؟

از جمله وظایف شورای عالی فضایی ترسیم راهبردهای حوزه فضا است.

برنامه فضایی 10 ساله و سند جامع توسعه هوافضا مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی سند کاملی برای راهبرد فضا در کشور است که بهتر است حرکت طبق سند انجام شود و تخصیص بودجه مناسب براساس برنامه و پروژه های مصوب شورای عالی فضایی به ویژه برای تحقیقات فضایی می‌تواند حوزه فضایی را در مسیر بالندگی قرار دهد.

اما در حال حاضر فعالیت‌های فضایی در کشور طبق سند جامع توسعه هوافضا یا برنامه فضایی 10 ساله پیگیری نمی شود. سند جامع توسعه هوافضا که به طور کامل کنار گذاشته شده است و برنامه فضایی 10 ساله نیز نیمه کاره رها شده است.

این برنامه دارای 5 محور کلی ماهواره، ماهواره بر، کاربردهای فضایی، اعزام انسان به فضا و ایستگاه زمینی است.

طبق زمان بندی برنامه 10 ساله که تقریبا از سال 91 از مسیر خارج شده است؛ در سال 96 باید پروژه اعزام انسان به فضا محقق و پروژه بلوک انتقال مداری GEO و پرتاب ماهواره مخابراتی تکمیل می شد.

سازمان فضایی ایران فعلا اقداماتی روی کاربردهای فضایی در چارچوب برنامه 10 ساله اول انجام داده است و در سایر بخش ها پروژه ای مشاهده نمی شود. از نظر تخصیص بودجه نیز در سال 93 بودجه فعالیت‌های فضایی به شدت کاهش یافت، در سال 94 بودجه مقداری تخصیص یافت و در سال 95 سازمان فضایی به دنبال خرید ماهواره رفته است.

برنامه 10 ساله دوم نیز که چندی است مدیران دولت یازدهم از آماده شدن آن و انتظار برای طرح در شورای عالی فضایی خبر می‌دهند جابه‌جایی اولویت های برنامه 10 ساله اول است؛ این برنامه اواخر سال 92 بازبینی شد و اواخر سال 93 آماده شد؛ بنابراین این برنامه 3 سال است که آماده و در برزخ است.

بنابراین اساسی ترین اولویت و ضرورت تشکیل جلسه شورای عالی فضایی می‌تواند پیگیری اهداف و ارزیابی تحقق برنامه 10 ساله باشد که روزی با خرد جمعی کارشناسان تهیه شده تا فعالیت های فضایی کشور را از مسیر سردرگمی و سرگردانی به مسیر برنامه برگرداند.

کروزهای ایرانی 2

جمعه 96/2/8 ساعت 10:6 عصر | نوشته ‌شده به دست رضا خانگلی | ( نظرات )

...ادامه

نصیر

موشک نصیر در 26 فروردین 1396 و در بازدید رئیس جمهور از نمایشگاه دستاوردهای وزارت دفاع به طور رسمی رونمایی شد. در نگاه اول، بخش جلویی این موشک و بال های اصلی آن مشابه موشک نصر بوده اما در بخش انتهایی بدنه تفاوت هایی به چشم می خورد. مهمترین تفاوت نصیر با خانواده نصر، استفاده از یک موتور جت به جای پیشران سوخت جامد قبلی است. در نتیجه برای حرکت اولیه موشک یک بوستر سوخت جامد به انتهای آن اضافه شده که بالک های پایدارساز مختص خود را نیز دارد.

موشک کروز ضد کشتی جدید نصیر

ورودی هوای موتور موشک نصیر در زیر بدنه و بین بال های اصلی قرار دارد. قسمت انتهایی بدنه نیز دارای زاویه همگرایی یا اصطلاحاً دم-قایقی شده که به دلیل قطر کمتر نازل خروجی موتور جت و کاستن از پسای پشت بدنه بوده است. به علاوه در موشک نصیر، بالک های کنترلی انتهای بدنه نیز باز طراحی شده و بر روی یک پایه روی بدنه نصب شده اند.

ورودی هوای پیشران جت موشک نصیر

در نتیجه تغییرات فوق، طول بدنه موشک نصیر نسبت به نصر در حدود 20 درصد بیشتر به نظر می رسد که شاید با روش اتخاذ شده در پرتابگرهای موشک قادر و قدیر برای جبران افزایش طول آنها بتوان از پرتابگر فعلی موشک نصر که به طور گسترده ای روی شناورهای پرسرعت نیروی دریایی سپاه نصب شده است، همچنان بهره برد. توسعه موشک نصیر نشان داد کار بر روی موشک های دوربرد کروز سبب غفلت از توسعه موشک های جدید برای شناورهای تندرو و پرتابگرهای هوایی نظیر بالگردها و هواپیماهای رزمی سرنشین دار و بدون سرنشین نخواهد شد. نگاهی به این دسته از موشک ها خصوصاً نمونه های چینی که از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستند دید خوبی نسبت به این فرایند توسعه می دهد. به عنوان مثال موشک C-705 که نسل جدیدتر C-704 با برد حدود 35 کیلومتر است با بهره گیری از موتور جت و بال بازشونده، ضمن حفظ ابعاد کلی و وزن موشک قبلی به برد 140 تا 170 کیلومتر می رسد که 4 تا 4.85 برابر برد نمونه قبلی است. نا گفته پیداست که تجهیز شناورهای پرسرعت سپاه به موشکی با برد حتی 2 تا 3 برابر حالت فعلی، دست بلندتری برای حفاظت از حریم خلیج فارس و تنگه هرمز توسط قایق ها ایجاد می کند.

همانطور که اشاره شد در جریان رزمایش دریایی ولایت-95 خبر شلیک موفق موشک کروز نصیر و شلیک موفق آن بدون اشاره به مشخصات عملیاتی آن اعلام شد. مقایسه تصاویر نشان می دهد که نصیر تفاوتی در قطر بدنه، ابعاد و شکل بالک های اصلی و طول کلی بدنه (بدون بوستر) با موشک نصر ندارد. پیشران جت موشک نصیر احتمالاً یک طراحی جدید است زیرا قطر کمتر این موشک نسبت به خانواده موشک های نور، امکان به کارگیری موتور جت نصب شده در آنها را برای موشک مذکور، ناممکن می سازد.

شکل انتهای بدنه نصیر مشابه C-705 چین بوده و البته قسمت جلویی بوستر آنها نیز از یک ایده مشابه بهره می برد؛ اما نگاهی به بخش انتهایی آن و شکل بالک های پایدارساز مشخص می سازد که این بوستر یک طراحی بومی بوده و شاید در شکل بالک های پایدارساز بوستر نیز، نیم نگاهی به نسخه زمین-پایه موشک کروز ضد کشتی روسی kh-35 وجود داشته است. بر این اساس، ارائه یک تخمین از برد نصیر دشوار است اما احتمالاً افزایش برد 2 تا 3 برابری نسبت به موشک نصر را می توان انتظار داشت تا توجیه عملیاتی کافی برای توسعه و تولید این موشک وجود داشته باشد.

موشک های ناشناخته

اگرچه موشک های متعددی به طور رسمی رونمایی شده یا در رژه ها و رزمایش های نیروهای مسلح تصویری از آنها منتشر شده و مشخصات آنها توسط فرماندهان یا منابعی همچون وزارت دفاع منتشر شده اما چند نمونه از موشک های کروز دریایی ایران هنوز به طور عمومی معرفی نشده و تنها در مصاحبه های مسئولان دفاعی اشاره مختصری به آنها شده است.

در 22 اردیبهشت 1392 رئیس وقت سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع اعلام کرد برای تحویل موشک های کروز با برد بیش از 300 کیلومتر به نیروی دریایی سپاه برنامه ریزی شده است. با توجه به عدم نامبردن از این موشک احتمالاً موشکی غیر از رعد که برد 350 کیلومتر دارد مد نظر بوده زیرا رعد موشکی شناخته شده است. وی همچنین افزود: «دقت و برد موشک های جدید نسبت به موشک های 300 کیلومتری که اکنون در اختیار نیروی دریایی سپاه است افزایش یافته و این موشک می تواند توان دفاعی ما را در نبردهای دریایی افزایش دهد.»

وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در برنامه گفتگوی ویژه خبری در شبکه 2 سیما اندکی پس از رونمایی از موشک های قدیر و نصر بصیر در تاریخ 3 شهریور 93 با اشاره به رونمایی از 2 موشک کروز دریایی جدید قدیر و نصر بصیر گفت: «این دو موشک تحویل نیروهای دریایی می شوند و در سال آینده موشک قدیر به مقتدر تبدیل خواهد شد که برد آن 2 برابر خواهد بود و در حوزه جنگ الکترونیک نیز بر روی این موشکها کار شده است». بنا بر این موشک کروز دریایی دیگری به نام مقتدر در زمره تولیدات وزارت دفاع قرار دارد که برد آن به 600 کیلومتر بالغ می شود.

موشک های یاعلی و سومار

این برد، موشک فوق را در رده کروزهای راهبردی اما با مأموریت دریای قرار می دهد. لازم به ذکر است ایران سازنده کروز ضد اهداف زمینی با نام «یاعلی» است که برد 700 کیلومتری دارد. در این رده برد معمولاً از موشک هایی با بال اصلی به شکل مستطیل با یا بدون زاویه پسگرایی و نه بال مثلثی (مشابه موشک های نور) استفاده می شود. به عنوان مثال موشک یاعلی دارای همین نوع بال بوده و نیز موشک کروز دریایی چینی YJ-62 با برد دستکم 400 کیلومتر دارای بال بازشونده مستطیلی از داخل بدنه است. توان تولید موشک های کروز یاعلی و موشک دوربرد کروز سومار در ایران نشان می دهد که مشکل فنی در این زمینه وجود ندارد بنا بر این علت عدم رونمایی موشک مقتدر مورد سوال است.

در پایان سال 93 یکی دیگر از ناشناخته های حوزه موشک های دریایی رقم خورد و نیروی دریایی سپاه فیلم کوتاهی از شلیک یک موشک از زیر آب در رزمایش پیامبر اعظم(ص)-9 منتشر کرد. هر چند اطلاعاتی از آن منتشر نشد اما برخی کارشناسان خارجی شیوه عملکرد آن را مشابه یک اژدر-موشک دوزیست روسی با نام SS-N-16 ارزیابی کردند.

اولین تصاویر منتشر شده از موشک زیرسطح پرتاب در رزمایش پیامبر اعظم-9

در شهریور سال بعد و در یک ویدئو تبلیغاتی وزارت دفاع به مناسب سالروز صنعت دفاعی، فیلم کاملتری از این موشک پخش شد که نشان می داد همچون موشک روسی ابتدا از شناور شلیک شده و به داخل آب می رود و پس از طی مسافتی با شروع به کار پیشران سوخت جامد خود از آب خارج می شود. البته بدیهی است این شیوه عملکرد با توجه به مسافت کوتاه حرکت زیر آب، مزیت تاکتیکی خاصی برای شناور شلیک کننده ندارد بلکه نشان می دهد این موشک می تواند از بسترهای پرتاب زیرسطحی شلیک شود و پس از خروج از پرتابگر زیرسطحی با طی مسافتی از آب خارج شود. در واقع ارزش راهبری این موشک، امکان شلیک آن از زیردریایی ها خواهد بود.

مرحله اولیه شلیک موشک از شناور و قبل از ورود آن به آب

در 25 فروردین 1394 یکی از مهمترین اخبار پیرامون توان موشکی دریایی کشور در مصاحبه جانشین فرمانده کل ارتش منتشر شد که انجام 2 شلیک آزمایشی موشک از زیر آب را در سال قبل اعلام داشت. وی افزود که شلیک های آزمایشی از زیردریایی های کلاس طارق (کلاس کیلو روسی) و زیردریایی بومی غدیر در سال جای (1394) ادامه می یابد. این یکی از مهمترین توانایی های یک نیروی دریایی راهبردی است که امکان شلیک موشک های ضد کشتی و ضد اهداف زمینی را از زیردریایی های خود داشته باشد.

در واقع بهترین اژدرهای دنیا نیز در نهایت برد ناچیزی نسب به موشک ها دارند و از این رو توانایی فوق به معنی امکان هدف قرار دادن شناورهای دشمن در فاصله دور توسط زیردریایی ها بدون نیاز به رساندن خود به فاصله نزدیک هدف است. به علاوه امکان شلیک موشک هایی ضد اهداف زمینی نیز مؤلفه مهمی در قدرت راهبردی و تأثیرگذاری در معادلات سیاسی به شمار می رود. رسیدن به توانایی فوق در مصاحبه 8 آذر 94 فرمانده نیروی دریایی ارتش و در روز تحویل گیری انبوه موشک های کروز دریایی قدیر مجدداً تصریح شد.

یکی از مهمترین اخبار راجع به بخش های ناشناخته توان موشکی نیروهای دریایی کشورمان توسط امیردریابان شمخانی در 22 تیر 94 اعلام شد. وی در مصاحبه ای در پاسخ به شایعاتی مبنی بر بومی سازی موشک روسی «سان برن» در ایران ابراز داشت: «این یکی از کارهایی بود که ما انجام دادیم. عملیاتی کردن این موشک و هر توان نظامی دیگری در این حوزه و تصمیم گیری و تصمیم سازی درباره زمان استفاده از آن به عهده مسئولان ارشد نظامی است.»

موشک سان برن

لازم به ذکر است که در شوروی سابق 2 موشک مختلف به این نام شناخته می شدند که به دلیل شباهت زیاد آنها و یکسان بودن پرتابگر مورد استفاده بود اما اما نمونه معروف تر و پرکاربردتر از دو موشک معروف به سان برن، P-270 موسکیت است (که نمونه هواپرتاب آن KH-41 نامیده شده) از دهه 1990، یکی از کابوس های نیروی دریایی آمریکا بوده به طوری که در ابراز نظرهای رسمی از این موشک و نیز موشک KH-31 به عنوان خطرناک ترین ابزارهای ضد شناور یاد شده زیرا این موشک ها با سرعت حدود 3 ماخ خود، کمتر از 30 ثانیه فرصت برای واکنش شناور هدف باقی می گذارند. برد موشک سان برن بین 120 تا 250 کیلومتر، جرم سرجنگی آن 320 کیلوگرم و سرعت بیشینه آن 3 ماخ است.

همچنین وزیر دفاع در 31 مرداد 1395 نیز خبر از دستیابی ایران به موشک کروز دریایی مافوق صوت در آینده نزدیک داد. وی در جریان رونمایی از دستاوردهای دفاعی به مناسبت روز صنعت دفاعی بیان کرد: «در حوزه موشک های کروز گام های بلندی را برداشتیم و الحمدلله تمام موشکهایی که قبلا داشتیم بردشان را دو - سه برابر افزایش دادیم و سعی کردیم آنها را تنوع کاربری ایجاد کنیم یعنی اگر موشکی ساحل به دریا بود و یا از روی شناوری پرتاب میشد آنها را هواپایه کنیم و برای عملیات هوایی نیز استفاده کنیم. توانستیم روی سیستمهای هدایت آنها تغییر ایجاد کنیم و توان موتورهای آنها را افزایش دهیم و بردشان را زیاد کنیم به طوری که اگر در بحث دریا یک زمانی نیاز به کیلومترها مسافت داشته باشیم آن را به 100 کیلومتر برسانیم. توانستیم سرعت موشک ها را بالا ببریم و انشالله در آینده ای نزدیک موشک های کروز دریایی با سرعت مافوق صوت هم دست پیدا کنیم. »

در این گفته های وزیر دفاع به نکات مختلفی به صورت سربسته اشاره شده بود از جمله افزایش برد موشک ها که از 120 کیلومتر برای موشک نور به 300 کیلومتر برای قدیر رسیده و در این امر ایجاد تغییرات در موتور آنها هم مؤثر بوده است. همچنین افزایش سرعت موشک ها تا حد رسیدن به موشک کروز مافوق صوت نیز نکته مهم دیگر سخنان وزیر دفاع بوده است. اگر رویکرد کشور چین در دهه 1990 و 2000 را دنبال کنیم در می یابیم که این کشور با بهسازی موشک های C-801 و C-802 به مرور در موشک های C-805 هم برد را افزایش داده و به بیش از 500 کیلومتر رسانده و هم در برخی گونه ها سرعت موشک های این خانواده را نیز به سرعت های مافوق صوت رسانده است.

موشک C-802

رویکرد دیگر را می توان در عملکرد روسیه در این زمینه دنبال کرد که موشک P-800 اونیکس، معروف به یاخونت نمونه آن است. این موشک با بهره گیری از پیشران اولیه سوخت جامد و سپس پیشران سوخت مایع رمجت توان رسیدن به سرعت 2.5 برابر سرعت صوت را دارد. در صورتی که یاخونت تمام مسیر را با این سرعت حرکت کند برد آن به 120 کیلومتر محدود شده و در صورت پرواز با سرعت های کمتر تا برد 300 کیلومتر قابل دستیابی خواهد بود. کشور هند با کمک مستقیم روسیه موفق به ساخت نمونه بومی و تا حدودی ارتقاء یافته از یاخونت با نام براهموس شده است که به سرعت 2.8 ماخ و برد نهایی 280 کیلومتر می رسد. همچنین چینی ها نیز نمونه ای مشابه یاخونت با نام CX-1 در دست توسعه دارند.

یاخونت روسی و موشک های هندی و چینی توسعه یافته از روی آن

هر دو کشور چین و هند علاقمند به صادرات این نوع موشک های خود هستند. برنامه هایی در غرب نیز برای رسیدن به موشک کروز دریایی مافوق صوت وجود دارد. این نوع موشک ها به دلیل سرعت بالای خود با احتمال کمتری برای مورد اصابت قرار گرفتن توسط پدافند شناور هدف رو به رو بوده و به علاوه فرصت بسیار کمتری برای واکنش به هدف می دهند. به عنوان مثال موشکی که با سرعت 2.5 ماخ پرواز می کند، 30 کیلومتر نهایی باقی مانده تا شناور دشمن را که به طور کامل در دید آن قرار می گیرد تنها در حدود 35 ثانیه طی می کند. می توان گفت در آینده ناوگان فاقد موشک کروز مافوق صوت قطعاً دست پائین را در نبرد دریایی و دوئل رو در رو با شناورهای دشمن خواهد داشت. بنا بر این علاوه بر داشتن موشک های دوربرد، داشتن موشک های کروز مافوق صوت نیز یکی از مؤلفه های تأثیرگذاری راهبردی توسط نیروی دریایی یک کشور خواهد شد.

سامانه‎های موشکی ضد کشتی و کروز ایرانی هر یک برای طیفی از اهداف و بردهای مختلف توسعه یافته‎اند که در مجموع آرایه‎ای همگون از سلاح‎هایی دقیق، کارامد و با احتمال اصابت بالا را برای دفاع همه جانبه از سواحل طولانی کشورمان در جنوب و شمال در برابر انواع شناورهای کوچک و بزرگ دشمن به وجود آورده‎اند . امید است در آینده هرچه نزدیک تر، تجهیز شناورهای دریایی کشورمان به موشک های کروز دریایی دوربردتر و نیز مافوق صوت، تجهیز به کروزهای ضد اهداف زمینی همچون یاعلی و سومار و نیز موشک های پدافند هوایی کوتاه برد تا دوربرد که می توانند نقش بسیار مؤثری در جهت رسیدن نیروی دریایی ارتش به سطح راهبردی در شأن ملت ایران داشته باشند، به پایان رسیده و بیش از پیش، قدرت بازدارندگی و توان پاسخگویی به هر تهدیدی، عیان شود.

برچسب‌ها: موشک دستاورد جدید

کروزهای ایرانی

جمعه 96/2/8 ساعت 10:6 عصر | نوشته ‌شده به دست رضا خانگلی | ( نظرات )

مشرق گزارش می دهد؛

تلفیق هوشمندانه موشک‌های دریایی چین و روسیه/ نسل جدید کروزهای ایرانی با «نصیر» رونمایی شد +عکس

شکل انتهای بدنه نصیر مشابه C-705 بوده اما بخش انتهایی آن مشخص می کند این بوستر یک طراحی کاملا ایرانی است و در عین حال، شکل بالک های پایدارساز بوستر نیز، نیم نگاهی به نسخه زمین پایه موشک kh-35 دارد.

به گزارش سرویس دفاعی مشرق، ایجاد قدرت دریایی موثر و پر توان برای جمهوری اسلامی ایران پس از پایان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و بر پایه تجربیات ارزشمند آن از اولویت بالایی برخوردار بوده و است. پس از جنگ تحمیلی 8 ساله علیه کشورمان و مشاهده عملکرد موشک‎هایی همچون هارپون در اختیار نیروی دریایی ارتش ایران، موشک فرانسوی اگزوست در اختیار عراق و نیز استفاده از موشک کرم ابریشم توسط هر دو طرف، سرمایه‎گذاری قابل توجهی در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح برای طراحی، ساخت و تولید موشک‎های ضد کشتی با بردهای متنوع خصوصاً انواع کروز که قابلیت شلیک از سه دسته اصلی پرتابگرها یعنی شناورها، هواگردها و سکوهای زمینی را داشته باشند، صورت گرفت.

باید به خاطر داشت بسیاری از موشک‎های کروز هوا به سطح و سطح به سطح ساخته شده در واقع هواپیمایی با یک سرجنگی هستند زیرا پیکربندی آنها شباهت زیادی به هواپیما دارد. وجود بال به صورت ثابت یا باز شونده، پیشران هواتنفسی از نوع توربوجت یا توربوفن و از همه مهم‎تر نحوه پرواز غیر بالستیک و یا کاملاً مشابه هواپیما از شاخصه‎های مشترک اغلب این موشک‎ها است.

اصلی‎ترین مشخصه این نوع موشک‎ها، پرواز در ارتفاع بسیار نزدیک به سطح زمین و عموماً کمتر از 30 متری در فاز پیمایشی (کروز) از مراحل حرکت آن است که بخش بسیار زیادی از زمان پرواز آنها را شامل می‎شود از این رو این موشک‎ها به نام کروز شناخته شدند. اغلب موشک‎های کروز ساخته شده دارای سرعت‎های کمتر از صوت هستند اما برخی نمونه‎های جدید در بخش نهایی پرواز (فاز ترمینال) به سرعت مافوق رسیده و برخی نیز از ابتدای پرواز، سریع‎تر از صوت حرکت می‎کنند. موشک‎های کروز از هواپیما، پرتابگر زمینی، کشتی و حتی زیردریایی شلیک می‎شوند و انواع مختلف آنها برای حمله به رادارها، کشتی‎ها و اهداف زمینی توسعه یافته‎اند. برد نمونه‎های مختلف ساخته شده این نوع موشک‎ها از چند ده کیلومتر تا چند هزار کیلومتر است. برخی از مهم‎ترین اجزاء مشترک همه این موشک‎ها شامل پیشران راکتی برای نمونه‎های برد کوتاه تا متوسط و موتور جت برای نمونه‎های دوربرد، خلبان خودکار، ارتفاع‎سنج (برای اندازه‎گیری ارتفاع از سطح آب و پرواز در نزدیکی آن) و جستجوگر هدف که عموماً از نوع راداری، تصویری یا حرارتی است.

آرایه ای از موشک های کروز ضد کشتی با انواع سامانه هدفگیری و رده های مختلف برد در کشورمان تا به امروز توسعه یافته است. این موشک ها شامل نمونه های کوتاه برد کوثر-1 و 2 و 3 و ظفر، نصر-1، نصر بصیر، نور، قادر، قدیر و رعد هستند که آنها را به صورت کوتاهی معرفی کرده و در ادامه به سایر جنبه های برنامه موشکی کروز ضد کشتی کشورمان در قالب بازخوانی چند خبر منتشر شده توسط مسئولان وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح می پردازیم. این امر به بهانه رونمایی از موشک کروز جدید «نصیر» در آستانه روز ارتش جمهوری اسلامی ایران است.

کوثر

این موشک به عنوان یک سلاح ضد کشتی با پیشرانه راکتی سوخت جامد، سبک و برد کوتاه ساخته شده است. 3 گونه مختلف این موشک دستکم در دو مؤلفه وزن و برد با هم تفاوت‎های محسوسی دارند. نمونه آخر یعنی کوثر-3 با وزن 120 کیلوگرم و برد 25 کیلومتر دارای سر جنگی به جرم 29 کیلوگرم بوده و به سرعتی نزدیک به 0.8 سرعت صوت می‎رسد.

موشک کروز ضد کشتی کوثر

بنا بر اطلاعات منتشر شده یکی از 3 گونه موشک کوثر دارای جستجوگر اپتیکی و یک نمونه هم از نوع راداری است. این موشک سبک با نصب روی قایق‎های تندرو از جمله ذوالفقار (IPS-18) و سایر شناورهای تندرو نقش مهمی در افزایش توان تهاجمی آنها ایفا کرده.همچنین بالگرد شاهد285 و پهپاد تهاجمی کرار نیز هر یک با دو فروند از این موشک مشاهده شده‎اند. تصویر زیر نیز که مربوط به رزمایشی دریایی در چندین سال قبل است به سکوی ساحلی موشک کوثر نسبت داده می‎شد اما پس از رونمایی از موشک ظفر ابهاماتی در این زمینه ایجاد شد.

ظفر

موشک کروز ظفر که در سال 1391 معرفی شد به طور کلی شباهت شکلی و ابعادی به موشک‎های کوثر دارد. ظفر موشکی با جرم 120 کیلوگرم، برد بین 8 تا 25 کیلومتر، سرعت 0.8 ماخ بوده و آخرین نسل از موشک های ضد کشتی سبک و کوتاه برد ایران است. سرجنگی 30 کیلوگرمی و سامانه هدفگیری راداری که قابلیت «شلیک کن و فراموش کن» به این موشک بهره مند از پیشران سوخت جامد می دهد از دیگر ویژگی های این موشک 2.685 متری است که قطر 180 میلیمتر و دهانه بال586 میلیمتری دارد.

موشک کروز ضد کشتی ظفر

این موشک نیز قابل نصب بر روی شناورهای سبک و تندرو بوده و ارزیابی کارشناسان خارجی برای موشک‎هایی در رده ظفر و کوثر نشان می‎دهد به دلیل ابعاد کوچک و سرعت نسبتاً بالا این موشک‎ها اهداف دشواری برای سامانه‎های دفاعی ناوهای مورد حمله خواهند بود. فیوز برخوردی-تأخیری این موشک سبب می شود تا اندکی پس از نفوذ به شناور در که در ناحیه نزدیک سطح آب رخ می دهد و ورود موشک به بدنه، انفجار سرجنگی صورت پذیرد که سبب تخریب بیشتری می شود.

شلیک موشک ظفر از قایق تندرو ذوالفقار؛ رادار هدفیابی روی دکل شناور قابل مشاهده است

نصر

موشک کروز ضد کشتی نصر در زمره سلاح‎هایی با برد کوتاه تا متوسط قرار می‎گیرد. اصلی‎ترین تفاوت این موشک با کوثر و ظفر میزان بالای سرجنگی است که قدرت تخریب بسیار بالایی برای آن ایجاد نموده. موشک 350 کیلوگرمی نصر-1 با برد دستکم 35 کیلومتر حاوی یک سرجنگی نیمه زرهی 130 کیلوگرمی بوده که در حدود 4.5 برابر سرجنگی موشک کوثر-3 است.

نمونه هواپرتاب موشک نصر در کنار اف-4ئی

موشک ضد کشتی و کروز نصر-1 پس از قرار گرفتن در خط تولید، به فهرست تسلیحات شناورهای تندرو اضافه شد که برد دورایستایی بهتری به آنها در مقابله با ناوهای دشمن می‎دهد. علاوه بر شناورهایی که فیلم شلیک موشک از آن در زمان نمایش خط تولید در اختیار رسانه‎ها قرار گرفت شناورهای تندرو دیگر از جمله ذوالفقار نیز به این موشک هدایت راداری و قدرتمند مجهز شده‎اند. ممکن است این موشک نیز مانند کوثر دارای نمونه‎ای برخوردار جستجوگر تصویری باشد.

شلیک موشک کروز ضد کشتی نصر از پرتابگر ساحلی

شلیک موشک نصر هدایت راداری از شناور تندرو ذوالفقار

موشک نصر دارای سکوهای ساحلی خوداتکا نیز بوده که با استقرار روی کامیون از تحرک مناسبی برخوردار شده‎اند. نمونه هواپرتاب این موشک کروز هم به تولید رسیده که روی هواپیماهای جنگنده نظیر اف-4 فانتوم نیروی هوایی ارتش نصب می‎شود. بالگردهای بل206 نیروی دریایی سپاه نیز مجهز به یک موشک نصر در زیر بدنه از دیگر کابران نصر هواپایه به شمار می آیند.

موشک نصر زیر بدنه بالگرد بل206

این بالگرد می‎تواند به سرعت پیمایشی (کروز) بالاتر از 200 کیلومتر بر ساعت برسد که سرعت اولیه قابل توجهی به موشک می‎دهد. همچنین توان رسیدن به ارتفاع پروازی بیش از 3500 متر نیز در کنار سرعت اولیه‎ای که بالگرد به موشک می‎دهد برد نصر را در صورت شلیک از بالگرد به طور محسوسی افزایش خواهد داد.

نصر بصیر

آخرین نمونه معرفی شده موشک نصر با نام «نصر بصیر» که اشاره به قابلیت رؤیت اهداف نیز دارد از جستجوگر الکترواپتیکی و احتمالاً از نوع تصویری فروسرخ (IIR) برای هدفگیری در فاز نهایی پرواز استفاده شده است. این جستجوگر در زمره گونه‌های غیرفعال یا passive قرار می‌گیرد که بدون ایجاد هرگونه انتشاری اقدام به شناسایی و قفل روی اهداف می‌نماید.

موشک نصر بصیر

بدین ترتیب هوشیاری شناورهای دشمن در مورد شلیک موشک به سمت آنها به میزان چشمگیری کاهش می‌یابد. شناسایی اولیه موقعیت شناورهای دشمن نیز می‌تواند به روش‌های مختلفی صورت گیرد از جمله رادارهای دوربرد ساحلی، پهپادهای شناسایی یا توسط رادار شناورهایی در خارج از منطقه شلیک موشک .جستجوگر تصویری فروسرخ (IIR) قابلیت ردگیری اهداف شناوری را از تمام زوایا داشته، از مقاومت نسبتاً بالایی نسبت به اخلال (جمینگ) و فریب برخوردار بوده و حساسیت بسیار بهتری در تشخیص اهداف دارد. همچنین برخلاف جستجوگرهای اپتیکی مرئی که تنها در روز و شرایط آب و هوایی مساعد قابلیت فعالیت دارند جستجوگر تصویری حرارتی در شب و شرایط نامساعد با درصدی کاهش برد، توان عملیات دارد.

تصویر فروسرخ از یک هدف دریایی در فاصله 4 کیلومتری

به نظر می‌رسد پنجره جستجوگر موشک نصر بصیر، دارای پوشش خاصی است که اثرات مهمی در تشخیص محدوده مطلوب امواج فروسرخ دارد. این ماده با حذف برخی از باندهای امواج فروسرخ، فقط فرکانسهایی از امواج فروسرخ را عبور می دهد که مربوط به مواد سازنده به کار رفته در تجهیزات هدف بوده و اثرات محیطی پس زمینه و اثرات حرارتی روی پنجره جستجوگر را نیز تا حد زیادی حذف می کند.

سر جستجوگر موشک نصر بصیر

همچنین خواص مکانیکی طلق یا شیشه پنجره جستجوگر با بهره‌گیری از این مواد بهبود می‌یابد که در صورت تشکیل امواج شوک در جلوی موشک در سرعت‌های شلیک مادون صوت بالا (High Subsonic) اهمیت بیشتری می‌یابد. به علاوه با بهره‌گیری از این ماده، مقاومت در برابر اثرات اصطکاکی و سایشی قطرات آب نیز بهبود یافته که ارزش بالایی برای موشک‌های کروز دریایی که در نزدیک سطح آب پرواز می کنند.