موشکهای پدافندی ایران از مرزهای انحصاری قدرتهای مشهور جهان گذشتند/ ورود شاه مهره جدید به دکترین «Anti Access» جمهوری اسلامی +عکس
با ورود موشک 300 کیلومتری به سازمان رزم پدافند هوایی کشور، می‌توان گفت حالا جمهوری اسلامی ایران در جمع معدود کشورهایی قرار می‌گیرد که توانایی ساخت موشک سطح به هوا با چنین بردی را دارا هستند.
به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، موشک های سطح به هوا، بخش مهمی از سیستم دفاع هوایی هر کشوری را تشکیل داده و با توجه به نیاز نیروهای رزمی، طی سالهای اخیر مدل های مختلفی بر اساس نوع سیستم هدایت و برد آنها، توسط کشورها و صنایع نظامی مهم دنیا ساخته شده است. از سامانه های دوش پرتاب کوتاه برد با هدایت فروسرخ تا موشک های هدایت راداری برد بلند، همگی لایه های مختلفی از چتر پدافند هوایی کشور را تشکیل می دهند اما طبق یک قاعده قدیمی اما جاری، هرچه دوربردتر و بالاتر، مهم تر و استراتژیک تر.
بیشتر بخوانید:
کروز جدید ایرانی در آستانه شکستن رکورد تاماهاوک آمریکایی/ دستیابی سپاه به «دوربردترین موشک ضد کشتی» جهان +جزییات
«عماد ایرانی» هم به کلکسیون شکارچیان ناوهای هواپیمابر اضافه شد/ ابتکار مهمی که F-35C را از چرخه تهدید علیه کشورمان خارج کرد +فیلم
ایران با «آرش» دوربردترین پهپاد انتحاری جهان را عملیاتی کرد/ تضمین غافلگیری رادارها و شناورهای دشمن تا شعاع دو هزار کیلومتر +عکس و فیلم
در عرصه طراحی و ساخت موشک های ضد هوایی سطح به هوا، کشورمان در سالهای اخیر و خصوصا یک دهه گذشته، تلاش های بسیار زیادی را انجام داده و سامانه های مختلفی را وارد خدمت کرده است؛ از محصولات بومی مثل پانزده خرداد و سوم خرداد (شکارچی گلوبال هاوک) تا باور 373 نشان داد بحث توسعه سیستم های پدافندی برد بلند بومی در نیروهای مسلح، دارای نقشه راه و تمرکز مناسبی است.
طائر و صیاد؛ ترکیبی از شرق تا غرب با مهندسی ایرانی
در بخش موشک های پدافندی زمین به هوای برد متوسط و برد بلند، صنایع دفاعی کشور دو موشک اصلی و چندین سامانه را عملیاتی کرده اند. سامانه هایی مثل طبس و سوم خرداد مجهز به موشک های سری طائر -به نوعی با الگو برداری از خانواده سامانه های پدافندی سری Buk ساخت روسیه- و در سوی دیگر هم سامانه های تلاش، 15 خرداد و باور 373 که با موشک های سری صیاد مجهز شده اند، به چشم می خورند.
سامانه پدافند هوایی طبس
سامانه پدافند هوایی سوم خرداد
در سری موشک های صیاد مثل صیاد 2، با محصولی رو به رو هستیم که نزدیک به طراحی مدل استاندارد بوده و در بحث سامانه موشکی باور 373 و موشک صیاد 4 یا موشک صیاد 3 سی، با طراحی شبیه به موشک به کار رفته در سامانه پاتریوت رو به رو هستیم. البته باید گفت که در مواردی شاهد این بودیم که موشک های خانواده صیاد روی سامانه ای مثل سری طبس و یا سوم خرداد نیز نصب و پرتاب شده که این نشان از سطح بالای انعطاف پذیری این موشک های ایرانی دارد.
موشک پدافندی صیاد 2 و در پشت سر آن، پرتابگر سامانه تلاش
موشک پدافندی صیاد 3
با ترکیب کردن آنچه از داشته ها و خرید های خارجی و همچنین سرمایه گذاری های سنگین داخلی موجود بود، فناوری های مختلفی از جمله پرتابگرهای عمودی سرد و گرم، موشک های پدافندی هدایت راداری برد متوسط و برد بلند، کشنده ها و سامانه های راداری بومی تقریبا در داخل ایران تکمیل شده است. سامانه باور 373 با توجه به برد حدود 200 کیلومتر و ارتفاع درگیری حدود 27 کیلومتر تقریبا یک سیستم کامل پدافندی با برد و ارتفاع درگیری بالا را در اختیار کشور ما قرار داد و به عنوان یک مکمل در کنار سامانه های اس 300 در خدمت ایران که تقریبا همین مشخصات را دارند، وارد عمل شد.
شلیک موشک پدافندی صیاد 3 از سامانه 15 خرداد
شلیک موشک از سامانه باور 373
ایران به دنبال ورود به یک باشگاه اختصاصی دیگر دفاعی
نگاهی به افزایش سطح تهدیدات هوا پرتاب در جهان امروز، خصوصا در منطقه غرب آسیا نشان می دهد که حتی برد 200 کیلومتر هم نمی تواند یک نقطه توقف محسوب شده و جمهوری اسلامی ایران بایستی به سمت پوشش بردهای بیشتری برود. به نظر می رسد که اولین نشانه ها در این زمینه نمایان شده و بخش پدافندی جمهوری اسلامی ایران به زودی از عدد مهم 200 کیلومتر عبور خواهد کرد چراکه بر اساس سخنان جدید امیر علیرضا الهامی جانشین نیروی پدافند هوایی، این نیرو به زودی به موشک های پدافندی با برد 300 کیلومتر تجهیز خواهد شد. این مقام بلند پایه نظامی کشور البته توضیحات بیشتری در خصوص این دستاورد مهم دفاعی نداده اما با توجه به سابقه صنایع دفاعی کشور و آنچه تا به اینجا به صورت کلی از توانایی دفاعی ایران می دانیم، می توان گمانه هایی را در خصوص شکل کلی موشک مورد نظر برای پدافند ارتش تصور کرد.
در بحث سامانه سوم خرداد - اگر به یاد علاقمندان این حوزه باشد - در زمان رونمایی اولیه از آن که مربوط به بازدید رهبر معظم انقلاب از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه بود، به بحث برنامه برای افزایش برد موشک های این سامانه به 200 کیلومتر مطرح شد. در حال حاضر به صورت رسمی سامانه سوم خرداد توان پوشش برد بیش از 100 کیلومتر را داشته و احتمالا در گام بعدی، برای این سامانه همان رسیدن به عدد مهم 200 کیلومتر مطرح باشد.
گزینه قابل طرح بعدی برای موشک 300 کیلومتری پدافندی توسعه بر پایه موشک صیاد است. نوع طراحی موشک صیاد خصوصا گونه هایی که بر پایه مدل صیاد توسعه پیدا کردند توانایی توسعه و افزایش برد را نیز دارند. با کمی انحراف بحث از داخل کشور و اشاره ای به خارج باید گفت که در نیروی دریایی آمریکا نیز موضوع موشک های استاندارد در مدل های 3 و 6 در بردهای بالا و بحث پدافندی و حتی خروج از جو زمین و درگیر شدن با موشک های قاره پیما یا ماهواره ها نیز وجود دارد. البته به نظر می رسد موشک به کار رفته از خانواده صیاد در سری باور 373 نیز با تغییراتی امکان پوشش دادن برد جدید را خواهد داشت.
موشک پدافندی استاندارد 6 متعلق به نیروی دریایی آمریکا
رقابت مهم ارتش های بزرگ دنیا برای رسیدن به برد بیشتر
اما وقتی در دنیای امروز نگاهی به موشک های پدافندی با بردی بیش از 200 کیلومتر داشته باشیم نامهای بسیار کمی در میان است. در عین حال بعضی از این سامانه ها مثل تاد آمریکایی به صورت اختصاصی برای درگیری با موشک های بالستیک در ارتفاع بالا توسعه پیدا کرده و به عنوان نمونه برای درگیری با یک جنگنده یا موشک کروز ساخته نشده اند. در آمریکا می توان موشک استاندارد اس ام 6 را با برد نهایی در حدود 460 کیلومتر یکی از برد بلندترین موشک های پدافندی جهان دانست.
از طرف دیگر روسها نیز در سامانه اس 400 خود موشکی با برد درگیری 400 کیلومتر داشته و همچنین اعلام کرده اند برد درگیری نهایی برای سامانه پدافندی اس 500 که به تازگی در این کشور عملیاتی شده در حدود 600 کیلومتر خواهد بود که در این صورت این موشک به عنوان برد بلندترین موشک پدافندی حال حاضر جهان شناخته می شود.
سامانه پدافند هوایی اس 500 روسیه
ذکر این نکته نیز در اینجا بسیار مهم است که موشک پدافندی استاندارد 3 نیز با توجه به نوع هدف و مدل دقیق، توانایی رسیدن به بردهای بیش از هزار و دو هزار کیلومتر را دارد ولی عمدتا به عنوان یک سلاح ضد بالستیک و ضد ماهواره دسته بندی می شود و در دکترین و سناریوهای عمده خود نیروی دریایی آمریکا نیز آنچنان بحث درگیری های تاکتیکی با اهدافی مثل جنگنده ها یا موشک های کروز و امثال آنها برای این موشک تعریف نشده است. سامانه اچ کیو 19 چینی یا پیکان 3 ساخت رژیم صهیونیستی نیز البته با توانایی های کمتر ولی در همین کلاس قرار گرفته و صرفا در بحث دفاع ضد بالستیک تعریف شده اند.
نکته قابل توجه در خصوص سامانه روسی اس 500 این که این سیستم قرار است در دو نقش دفاع ضد موشکی و همچنین دفاع هوایی تاکتیکی بر علیه اهدافی مثل جنگنده ها نیز وارد عمل شود و در حقیقت یک سیستم پدافندی چند منظوره به حساب می آید. در کشور چین و همچنین اتحادیه اروپا نیز برخی از طرح ها برای سامانه های پدافندی برد بلند وجود دارد که اولا هنوز عملیاتی نبوده و ثانیا به صورت عمده در نقش دفاع ضد بالستیک تعریف خواهند شد. برای نمونه خود کشور چین در کنار بحث توسعه سامانه های دفاع ضد بالستیک اولین خریدار و کاربر خارجی سامانه پدافند هوایی اس 400 روسی نیز به شمار می آید.
با این اوصاف، جمهوری اسلامی ایران بعد از رونمایی و عملیاتی کردن موشک پدافندی خود با برد 300 کیلومتر، در جمع محدود و مهم چند کشور با فناوری کامل توسعه چنین سامانه ای قرار خواهد گرفت.
بحث افزایش برد موشک های پدافندی در ایران را به نظر باید در راستا استراتژی کلی جمهوری اسلامی ایران در زمینه عملیات "ضد دسترسی" تعریف کرد. افزایش برد موشک ها تا سقف 2 هزار کیلومتر چه در مدل های زمین به زمین بالستیک و چه کروز، توسعه موشک های کروز برد بلند ضد کشتی با برد 2 هزار کیلومتر، توسعه پرنده های بدون سرنشین مسلح و انتحاری با برد بالا، توسعه موشک های بالستیک ضد کشتی با برد بیش از هزار کیلومتر و حالا هم توسعه یک سیستم پدافندی با برد 300 کیلومتر همگی قطعات یک پازل بزرگ به نام استراتژی ضد دسترسی برای جمهوری اسلامی ایران است.
شعاع تحت پوشش یک سامانه پدافند هوایی با برد 300 کیلومتر به مرکزیت بندر عباس
موشک های پدافندی در این برد عمدتا برای درگیری مستقیم با جنگنده ها یا بمب افکن ها طراحی نمی شوند چرا که در این فاصله میزان سوخت باقی مانده موشک ها بسیار کم بوده و فرصت برای مانورهای سنگین و تعقیب هدف نیست. هدف اصلی از توسعه این موشک های پدافندی دور کردن هواپیماهای بمب افکن حامل موشک های کروز و همچنین پلتفرم هایی مثل پرنده های سوخت رسان و شناسایی از حریم هوایی کشور است.
فراموش نکنیم که دکترین رزم غربی به عنوان تهدید درجه 1 علیه کشور ما (هرچند بسیار ضعیف و عملا غیرممکن در حالت عملیاتی) بر اساس استفاده گسترده از هواپیماهای پشتیبانی مثل انواع آواکس ها و سوخت رسان ها و همچنین هواپیماهای بمب افکن برای شلیک موشک های کروز از فاصله دور است. دور کردن هر چه بیشتر این پرنده ها از حریم هوایی کشور فضای امن بیشتر و مطمئن تری را برای نیروهای خودی فراهم خواهد کرد.
گام مهم «ذوالجناح» برای رساندن ماهواره‌های ایرانی به فضا/ تست موفق "Hot staging" برای عملیاتی شدن موشک جدید ماهواره‌بر +عکس و فیلم
ماهواره‌بر ذوالجناح به عنوان یکی از جدیدترین موشکهای ایرانی در حوزه حاملهای فضایی، با ثبت یک پرتاب زیرمداری موفق آماده ارسال انواع ماهواره‌های ایرانی به فضا در آینده نزدیک شده است.
به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، برنامه فضایی جمهوری اسلامی ایران از اواخر دهه 80 شمسی تا به امروز، با فراز و نشیب های مختلفی همراه بوده و اکنون دو نهاد مهم در کشور، پس از فرصت سوزی مفصل مسئولان دولت سابق، در بخش پرتاب محموله ها به فضا فعال شده اند تا خون جدیدی در رگ های این صنعت ارزشمند، درآمدزا و موثر در حوزه های مختلف نظامی و اقتصادی جریان پیدا کند.
بیشتر بخوانید:
چشم جهان‌نمای ایران با «منظومه‌سازی ماهواره‌ها» روشن می‌شود/ تشکیل اولین صورت فلکی ماهواره‌ای بومی با ترکیب «نور و ذوالجناح»
سپاه با «رافع» به باشگاه سازندگان ماهواره‌بر سوخت جامد پیوست/ نقش تدبیر رهبر انقلاب درباره «الیاف کربن» در ارتقاء صنعت فضایی کشور +عکس و فیلم
خوشبختانه پس از آنکه یخ عدم موفقیت و بروز مشکلاتی در تزریق ماهواره های ایرانی به فضا، توسط نیروی هوافضای سپاه شکسته شد، حالا به نظر می رسد وزارت دفاع نیز با دومین آزمایش ماهواره بر ذوالجناح، به دنبال یک شروع جدید و موثر در این بخش است.
ذوالجناح چیست و چه خواهد کرد؟
اولین تصاویر و اطلاعات مربوط به ماهواره بر نسل جدید ایرانی به نام ذوالجناح در بهمن ماه سال 1399 منتشر شد. طبق این توضیحات، این پرتابگر ایرانی (ذوالجناح) در حقیقت یک سامانه سه مرحله ای است که دو مرحله اول آن از سوخت جامد بهره برده و مرحله نهایی آن از سوخت مایع بهره می برد. توجه به شکل موشک در زمان تست اول، مشخص کرد که آزمایش انجام شده ماهواره بر ذوالجناح که تصاویر آن نیز پخش شده ظاهرا یک مرحله از سه مرحله مورد نظر بوده و در این مرحله سیستم پیشران به مدت 70 ثانیه فعال بوده و توانسته به ارتفاع 15 کیلومتری برسد.
پرتاب اول ماهواره بر ذوالجناح مربوط به سال 1399
قدرت یا همان تراست مرحله اول و دوم این ماهواره که سوخت جامد هستند هر کدام 74 تن است که این تراست می تواند به 100 تن نیز برسد. قطر موتورهای سوخت جامد مرحله اول و دوم در ماهواره بر ذوالجناح که قدرتمندترین پیشران سوخت جامد در کل کشور تا به اینجا هستند 1.5 متر و قطر مرحله سوم 1.25 متر است. طول این ماهواره بر در حالت کامل 25.5 متر و وزن آن نیز 52 تن است و می تواند یک ماهواره به وزن 220 کیلوگرم یا مجموعه چند پرتابه به وزن نهایی 220 کیلوگرم را تا مدار 500 کیلومتری زمین برساند.
برای مقایسه بد نیست بدانید که ماهواره بر سفیر به عنوان نسل اول ماهواره بر های ایرانی در بخش پیشران قطری در حدود 1.25 متر داشته و وزن کلی آن نیز 26 تن بود و نهایتا می توانست یک ماهواره 50 کیلوگرمی را به مدار 450 کیلومتر برساند.
مثال دوم برای فهم بهتر قدرت این ماهواره بر، اینکه ذوالجناح با سه مرحله کامل خود می تواند حدود 10 ماهواره نور 1 را در یک پرتاب به فضا ارسال کند. چه در تست اخیر و چه در پرتاب آزمایشی سال 1399 یکسری از حسگرهای لازم برای انجام محاسبات لازم برای برآورد از نحوه عملکرد سامانه های این ماهواره بر در داخل آن نصب شده بود که به وسیله آنها اطلاعات لازم به ایستگاه زمینی ارسال می شود.
آزمایش دوم؛ یک مرحله جدید برای آزمایش ذوالجناح
از مدتی قبل، رسانه های داخلی و خارجی، به نزدیک بودن دومین پرتاب ماهواره بر ذوالجناح اشاره کرده و این مسئله نیز مشخص شده بود که در این مرحله، آزمایش مرحله دوم این ماهواره بر مد نظر بوده و تست در نهایت جزو پروازهای زیر مداری به حساب می آید و مشخصا برنامه خاصی برای رساندن محموله به مدار زمین یا حتی آزمایش مرحله سوم این ماهواره بر وجود نداشته است.
دومین پرتاب آزمایشی ماهواره بر ذوالجناح
ماهواره بر ذوالجناح قبل از پرتاب اخیر - به نقطه اتصال مرحله 1 و 2 دقت کنید
در این جا باید به این نکته اشاره کرد که تجربیات قبلی و برای نمونه چندین مورد عدم موفقیت در گام آخر برای رساندن محموله به مدار خود در فضا توسط ماهواره بر سیمرغ، موجب آن شده تا ساختار فضایی وابسته به دولت آزمایش های بیشتری را برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر و کاهش احتمال عدم موفقیت در پرتاب های عملیاتی با ذوالجناح انجام دهد.
آیا ایران از تکنیک Hot staging استفاده کرد؟
در جریان دومین آزمایش ماهواره بر ذوالجناح و بر اساس تصاویر منتشر شده در لحظات پایانی شاهد نوعی انفجار کوچک هستیم که برخی رسانه های بیگانه و تعدادی از کاربران شبکه های اجتماعی، تصور کرده بودند یک ایراد یا نقص فنی است. در حالی که به نظر می رسد آنچه دیده شده، پروسه ای موسوم به Hot staging است. این پروسه مبنی بر فعال شدن مرحله جدید راکت در وضعیتی است که همچنان به مرحله قبلی وصل است و به همین دلیل ما شاهد فرایندی شبیه به یک انفجار هستیم. اگر در تصاویر مربوط به این ماهواره‌بر هم دقت کنیم نوعی برجستگی دیده می شود که مربوط به مرحله دوم ماهواره بر ذوالجناح است.
لحظه فعال شدن پیشران مرحله دوم ماهواره بر ذوالجناح
در نهایت باید به این مسئله اشاره کرد که این پرتاب آزمایشی و البته پرتاب های بعدی که برای مطالعه روی مرحله سوم این سامانه و بحث تزریق محموله به مدار انجام خواهد شد، همانند تمرین ها و آزمونهای مهمی است که حجم قابل توجهی از اطلاعات ذی قیمت را در اختیار متخصصان ایرانی قرار می دهد تا در زمان پرتاب های عملیاتی با اطمینان بیشتر و احتمال موفقیت بسیار بالاتری عمل کنند.
با این اوصاف، باید منتظر ماند تا با افزایش پرتاب ها و انگیزه بیشتر متخصصان عرصه فضایی برای رفع گلوگاه های خودکفایی و خوداتکایی در این بخش، ماهواره های ایرانی بیشتری به مدار تزریق شوند که این اقدام مهم، با برنامه مهم سپاه در حوزه فضایی، باعث گشوده شدن درهای جدید در حوزه های مرتبط با اقتصاد، صنعت و اطلاعات خواهد شد.
|
چهارشنبه 101/4/1 ساعت 7:9 عصر | نوشته شده به دست
رضا خانگلی
| ( نظرات )
|
ایران اولین دارنده «پهپادهای تک موتوره مجهز به موشک کروز» در جهان شد/ جزییات تجهیز یگان‌های ارتش به موشکهای کروز با برد صدها کیلومتر +عکس
با یک ابتکار جدید، دو پهپاد تک موتوره اما دوربرد کمان 22 و فطرس که در خدمت ارتش جمهوری اسلامی ایران هستند، اولین پرنده‌های بدون سرنشین عملیاتی تک موتوره در جهان هستند که به موشک کروز مجهز شده‌اند.
به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، رونمایی از شهر زیر زمینی ارتش با ماموریت ویژه پهپادی را می توان یکی از تحولات مهم دفاعی چندین سال اخیر، نه فقط برای مجموعه ارتش جمهوری اسلامی ایران بلکه برای نیروهای مسلح کشورمان توصیف کرد. در رونمایی از این شهر زیر زمینی پهپادی، یک توانایی برای اولین بار به صورت خاص در کشور رویت شد که شامل توسعه موشک های کروز برای حمل و پرتاب از پرنده های بدون سرنشین بود. ایران تقریبا یکی از اولین کشورهای جهان در این حوزه بوده و البته این حرکت نشانگر ادامه رقابت نزدیک ایران با غولهای جهانی فعال در این حوزه است. اما قبل از پرداختن به جزییات، کمی به اهمیت کلی این مسئله بپردازیم.
بیشتر بخوانید:
ایران با «آرش» دوربردترین پهپاد انتحاری جهان را عملیاتی کرد/ تضمین غافلگیری رادارها و شناورهای دشمن تا شعاع دو هزار کیلومتر +عکس و فیلم
بزرگترین گردهمایی پهپادهای دوربرد و تهاجمی ایران در «شهر زیرزمینی ارتش» / فطرس، کمان و دوربردترین پرنده انتحاری جهان آماده مأموریت‌های ویژه شدند +عکس
دستاوردهای راهبردی افتتاح خط تولید «پهپادهای ایرانی» در تاجیکستان/ «ابابیل»؛ از ورود به حیاط خلوت ناوهای آمریکایی تا تبدیل شدن به پرنده انتحاری +عکس و فیلم
از زمان عملیات طوفان صحرا در سال 1991 میلادی بحث موشک های کروز به صورت بسیار جدی در دستور کار بسیاری از کشورهای صاحب فناوری در دنیا قرار گرفت. قابلیت پرواز در ارتفاع پایین و مخفی ماندن از دید سیستم های راداری و ناگهان ضربه به تاسیسات استراتژیک در عمق یک دشمن، این سلاح را به یک گزینه ایده آل برای صاحبان فناوری کرد. چه در بحث ضد کشتی و چه نقش حمله به اهداف زمینی، موشک های کروز جزو تسلیحات راهبردی بوده و حضور انها در زرادخانه هر نیروی نظامی یک وزنه بسیار سنگین محسوب می شود.
موشک کروز ایرانی "هویزه" با برد 1350 کیلومتر
برنامه موشک های کروز در کشور ما عمدتا در اطراف بحث گونه های ضد کشتی بوده و حداقل آنچه به صورت رسانه ای شده در عمده سالها از آن مطلع بودیم، توسعه توان کروز بومی با ماموریت اصلی ضد شناورهای سطحی بوده است. اما از چند سال پیش مشخص شد که بخش موشک های کروز حمله به اهداف زمینی نیز جزو برنامه های مهم در کشور ما بوده و البته بیشتر به صورت چراغ خاموش توسعه پیدا کرده است. نمونه هایی مثل سری هویزه و سومار از این نوع هستند که بحث حمله به اهداف زمینی در بردهای بالای هزار کیلومتر را بر عهده دارند.
شلیک کروز از پهپاد؛ رقابت ایران با کشورهای بزرگ ادامه دارد
در دنیای امروز و در حوزه بدون سرنشین ها، چندین بازیگر قدرتمند حضور دارند که در چند سال اخیر در دنیا توجهات زیادی را به خود جلب کردند. در بحث سیستم های پرتاب موشک های کروز می توان به انواع سامانه های میزبان از حامل های متحرک و ثابت زمینی تا انواع هواپیما و بالگرد تا کشتی ها و زیردریایی ها نام برد ولی بحث حمل و پرتاب موشک کروز از هواپیماهای بدون سرنشین، یک مسئله جدید و قابل توجه است که در ابتدا توسط برخی صنایع خاص در جهان شروع شده اما مشخص شد ایران نیز در این زمینه حرفهای بسیاری دارد.
طبق آنچه در خبرها و تصاویر مربوط به این شهرپهپادی شاهد بودیم، در بحث موشک های کروز دو مدل از موشک های سری حیدر با نام های حیدر 1 و حیدر 2 رونمایی شدند که مدل حیدر 1 روی پهپادی کمان 22 دیده شده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده، این موشک در حدود 200 کیلومتر برد داشته و در زمان برخورد به هدف، سرعتی در حدود هزار کیلومتر بر ساعت دارد. بر اساس تصویر موجود در سر موشک حیدر 1 شاهد وجود یک نوع جستجوگر اپتیکی هستیم که می تواند باعث شود این موشک علیه اهداف متحرک نیز به کار برود.
موشک کروز حیدر 1 با سر جستجوگر اپتیکی در زیر بال پهپاد کمان 22
یک نکته مهم اینکه پهپادهای کمان 22 و فطرس مجهز به موشک کروز، اولین پهپاد های تک موتوره جهان مجهز به این کلاس از تسلیحات هستند. قبل از پرداختن به موشک حیدر 2، باید به موشک دیگری اشاره کنیم که در کنار پهپاد فطرس دیده شده است. در بحث طراحی در بخش بالک های نصب شده در وسط بدنه شاهد طراحی متفاوتی هستیم و البته در سر جنگی نیز خبری از سیستم های اپتیک نیست و احتمالا موشک مورد نظر از هدایت راداری بهره می برد.
گزینه های حملات ضد کشتی یا حمله به اهداف ثابت زمینی از جمله گزینه هایی است که می توان به صورت کلی به این موشک نصبت داد. در بحث برد هم به نظر با سلاحی در همان کلاس برد 200 الی 300 کیلومتر مثل حیدر 1 رو به رو هستیم. نکته مهم درباره این دو موشک اینکه بیشینه برد آنها، این موشک ها را از شعاع عملیاتی عمده سیستم های پدافندی شناخته شده در جهان خارج کرده و توانایی حملات " دورایستا" را به پهپادهای کمان 22 و فطرس اعطاء می کند. این قابلیت یک توانایی حیاتی و بسیار مهم در میدان های نبرد امروزی به حساب می آید.
پهپاد فطرس و دو موشک کروز ناشناخته در شهر زیرزمینی ارتش
اما به پهپاد کروز حیدر 2 برسیم. سخنگوی ارتش در خصوص سلاح مذکور این گونه توضیح داده است: " پهپاد «حیدر 2» نیز یک پهپاد کروز با برد چند صد کیلومتر است که توسط نیروی زمینی ارتش طراحی شده و می‌تواند مأموریت‌های ابلاغی را صدها کیلومتر دورتر به انجام برساند. " بر اساس صحبت های این مقام نظامی و اطلاعات منتشر شده بعدی، این پرتابه برای شلیک از بالگردهای هوانیروز توسعه یافته و پرتاب از یک پلتفرم پروازی می تواند به برد موشک در مقایسه با مدلی که از زمین پرتاب می شود، اضافه کند.
پهپاد حیدر 2
تصویری از رزمایش پهپادی ارتش در سال 1399 و پرتابه نصب شده برای بالگرد که احتمالا مدل حیدر 2 باشد
این پهپاد با توجه به ظاهر خود احتمالا می تواند در نقش یک پهپاد انتحاری با قابلیت پرواز در ارتفاع پایین مثل یک موشک کروز وارد عمل شود و با توجه به تصویر منتشر شده از یک جستجو گر راداری بهره برده و به دلیل توسعه آن توسط نزاجا، به احتمال فراوان یک گزینه برای حمله به اهداف ثابت در عمق برای این نیرو است. در خصوص برد و سرعت این موشک اطلاعات رسمی وجود ندارد ولی نگاهی به بحث ظاهری این موشک و این بایستی بتواند توسط یک بالگرد هوانیروز نیز حمل و پرتاب بشود - به عنوان مثال مدل 214 ملقب به اصفهان - احتمالا برد این موشک را در محدود 200 الی 400 کیلومتر قرار می دهد که البته برای هوانیروز به صورت خاص و نزاجا به صورت کلی تر یک توانایی بسیار مهم و راهبردی محسوب می شود.
اضافه شدن این قابلیت به نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران یک افزایش قدرت بسیار بالا و قابل توجه است که مشخصا نزاجا را از یک نیرو با توان اثر گذاری در خطوط درگیری و نیروهای دشمن در نزدیکی خود، به نیرویی با توان اثرگذاری در عمق بدل می کند.
با این اوصاف، باید گفت جمهوری اسلامی ایران در حوزه تجهیز پرنده های بدون سرنشین خود طی یک دهه، از مهمات سبک منیاتوری به موشک های کروز چند صد کیلومتری رسیده و حتی موفق به نصب این تسلیحات روی پهپادهای تک موتوره نیز شده که این حرکت برای اولین بار در جهان صورت می گیرد و خود یک نشان بسیار مهم در حوزه توسعه توان پهپادی در کشور است. مسئله مهم دیگر، به دست آمدن توانایی حملات عمیق توسط نیروی زمینی ارتش کشورمان است که به صورت کلی یک تعریف جدید در قرن بیست و یکم محسوب می شود. بر اساس این تفکر، نیروهای زمینی باید بتوانند تا حد ممکن مستقل از قوای هوایی و موشکی، خود دارای توانایی حملات دقیق چه در بعد تاکتیکی و چه راهبردی باشند و مشخصا مجهز کردن نزاجا با موشک ها و پهپادهای دوربرد، در ادامه همین دکترین مهم و جدید صورت گرفته است.
طول ناحیه در قالب بزرگتر از حد مجاز
